Mutagatifu Kalisiti, umwe mu basimbura ba Petero

… Privatusi abonye ibyo bibaye atera hejuru, ati : «ni byo koko, Imana ya Kalisiti ni yo Mana y’ukuri na ho ibigirwamana bizajugunywa mu muriro, kandi Kristu azategeka ubuziraherezo!» ... yategetse ko bazirika ikibuye kinini ku ijosi rya Papa Kalisiti, bakamujunya mu kizenga cy’amazi cyari iruhande rw’inzu, bamunyujije mu idirishya. 

 Mu buto bwe nta wakekaga ko Kalisiti yazaba umwe mu basimbura ba mutagatifu Petero i Roma. Kalisiti yavutse ku babyeyi baciye bugufi bari abashumba b’amatungo i Roma. Amaze gukura na we yabaye umushumba w’amatungo y’umworozi w’umuromani witwaga Karpofori. Imirimo yamubanye myinshi amatungo arakena. nuko kubera gutinya uburakari bwa shebuja ahitamo guhunga. Nyuma shebuja yaramufashe arafungwa ategekwa gukora imirimo ivunanye cyane y’agahato. yahahuriye n’imfungwa z’abakristu maze bamufasha cyane kurushaho kwitagatifuza. Aho arekuriwe yagiye i Roma asaba kwiyegurira Imana.

Hashize igihe yahawe umurimo wo gutunganya neza irimbi rinini cyane rigenewe gushyingurwamo abakristu bahorwa Imana, kandi ari na ko akomeza gukora n’indi mirimo ya Kiliziya. Papa Zefirini aho atabarukiye Kalisiti ni we watorewe kumusimbura ku ntebe y’ubuyobozi bukuru bwa Kiliziya. Yayoboye Kiliziya imyaka 5 ayiyobora ariko mu gihe gikomeye cyane yibasiwe n’abayitotezaga. Icyo gihe arwanira Kiliziya ishyaka arwanya bikomeye aboshyaga abandi guhakana amahame y’Ivanjili cyane cyane abahakanaga Ubutatu Butagatifu. Yafashije abakristu bafatwaga abakomeza mu kwemera, abahowe Imana na bo bagahambwa  mu cyubahiro kibakwiriye. Ibyo byose kandi yabikoraga adatinya ko na we yafatwa akagirirwa nabi.

Ku ngoma ye ni ho hatangijwe kubaka za kiliziya abakirisitu basengeragamo, zaje gusenywa mu bihe by’itotezwa ryakurikiyeho. Ni we wacukurishije irimbi riri mu nsi y’ubutaka ku muhanda witwa uwa Appia. Iryo rimbi rikaba ryaramwitiriwe. Iryo rimbi rikaba ririmo imva z’abatagatifu nka Sesiliya, abapapa, amashusho n’ibindi bimenyetso byinshi bihamya ukwemera kwa Kiliziya y’ubu bihuje n’uko akirisitu ba mbere bemeraga.

Mu gihe cye abapagani benshi bemeye Imana. Igihe cy’itotezwa kigarutse, yahungiye mu nzu kwa Ponsiyani ari kumwe n’abapadiri 10. Iyo nzu yahise igotwa n’abasirikare bari bahawe itegeko ryo kubuza icyitwa ikiribwa cyose kwinjira muri urwo rugo. Icyo gihe Papa Kalisiti yamaze iminsi ine atarya, ariko ukwigomwa n’amasengesho biramukomeza. Icyo gihe, guverineri yakabije ubugome, ategeka ko buri gitondo Papa akubitwa ibiboko, kandi atanga n’itegeko ryo kwica umuntu wese uzaza muri urwo rugo nijoro.

Icyo gihe, mu basirikare barindaga Papa Kalisiti wari ufungiwe aho, hari uwitwaga Privatusi wari ufite igisebe gikabije, asaba Papa Kalisiti kumukiza, nuko Kalisiti aramubwira ati « niba wemera Yezu Krisitu n’umutima wawe wose, ugahabwa batisimu mu izina ry’Ubutatu Butagatifu uzakira ». Nuko umusirikare arasubiza ati: «ndemera, ndashaka kubatizwa, kandi ndemera ntashidikanya ko Imana izankiza.»

Nyuma yo kubatizwa cya gisebe cy’umufunzo cyahise kizimira ntihasigara n’inkovu. Privatusi abonye ibyo bibaye gutyo atera hejuru aravuga ati : «ni byo koko, Imana ya Kalisiti ni yo Mana y’ukuri na ho ibigirwamana bizajugunywa mu muriro, kandi Kristu azategeka ubuziraherezo!» nuko guverineri abimenye ategeka ko bakubita uwo mukiristu mushya Privatusi kugeza igihe apfiriye. Nyuma yaho yategetse ko bazirika ikibuye kinini ku ijosi rya Papa Kalisiti, bakamujunya mu kizenga cy’amazi cyari iruhande rw’inzu, bamunyujije mu idirishya. Ngurwo urupfu yapfuye. Byari ahagana mu mwaka wa 222. Yapfiriye i Roma. Twizihiza mutagatifu Kalisiti ku itariki 14 Ukwakira.

(Byakusanyijwe na padiri Theophile TWAGIRAYEZU, diocese Byumba. Ku yandi makuru ku nyandiko twakusanyije ku mibereho y'abatagatifu bariza kuri tel: 0782889963/ 0722889963).