Friday, April 19, 2024

Mutagatifu Egisipediti (+303), Uwahowe Imana

Ishusho ya Egisipediti

Egisipediti yari umusirikare w’umunyaroma. Yari akunzwe kubera ukuntu yari ashoboye byinshi mu gisirikare n’ukuntu yari azi gufata ibyemezo byiza ku buryo bwihuse. Ni muri ubwo buryo yahawe kuyobora umutwe w’abasirikare bazi kurwana ku buryo buhambaye muri icyo gihe. Uwo mutwe wari ugizwe ahanini n’abasirikare b’abakirisitu bakomokaga mu gihugu cya Arumeniya.

Uwo mutwe warindaga umupaka w’iburasirazuba bw’ubwami bwa Roma, bakanarinda umujyi wa Yeruzalemu abanyamusozi (barbares) bawuhozaga ku nkeke. Uwo mutwe w’abasirikare b’abakirisitu kandi bigeze kurwanirira umwami batahana intsinzi ku buryo bw’igitangaza barengera umwami Mariko-Oreli. Egisipediti amaze kumenya Ivanjili, yahindutse umukirisitu abatizwa bidatinze.

Uko gufata icyemezo cyiza byihuse byamurangaga igihe cyose, byatumaga akurikirana ikintu cyose kiri mu mucyo. Abandi basirikare bari baramugiriye inama yo kutaba umukirisitu. Kandi muri icyo gihe abakirisitu bari basuzuguritse kandi bagatotezwa. Icyo gihe i Bizanse (mu mujyi mukuru wa Roma y’Iburasirazuba), umwami w’abami waho atangira umugambi ukomeye wo gutoteza abakirisitu agiriwe inama n’uwitwaga Galeri umujyanama we. Icyo gihe, bareze Egisipediti ku mwami bamubeshyera ngo ahatira abasirikare guhinduka abakirisitu, nuko baramufata bamufungira ahitwa Melitene, umujyi wari ku mupaka wa Turukiya na Armeniya.

Icyo gihe yafunganywe n’abandi bakirisitu b’abanyaroma bavaga muri Turukiya na Arumeniya. Muri abo harimo uwitwaga Petero, umudiyakoni wa kiliziya Egisipediti yasengeragamo. Icyo gihe bafunze kandi na Herimojene wari umugaragu we. Bahatiye mutagatifu Egisipediti guhakana ubukirisitu maze yanga guhakana. Nuko ku itariki 19 Mata mu mwaka wa 303, Egisipediti baramufashe bamukubitisha ibiboko, barangije bamuca umutwe.

Amateka ya mutagatifu Egisipediti atwibutsa ko ari ngombwa kuyoborwa n’ukwemera gutagatifu kandi ugakora igikwiye byihuse utagombye gutegereza ejo. Ishami ry’umuzeti rigaragara mu kiganza cye, rigaragaza umutsindo w’ubukirisitu. Inkuru zivuga ubuzima bwa mutagatifu Egisipediti tuzisanga mu nyandiko z’ubuzima bw’abatagatifu bwanditswe na mutagatifu Yeronimo mu gisekuruza cya V.

Abakirisitu bakunze kwiyambaza mutagatifu Egisipediti iyo basaba Imana ibintu bumva ko byihutirwa harimo imanza, ingamba z’ubuyobozi, amadeni n’inguzanyo za banki, iyo bitegura ibizamini byo mu ishuri ndetse n’iby’imodoka. Bamwiyambaza kandi iyo habaye intonganya mu bavandimwe no mu baturanyi. Bakunze kumwiyambaza kandi ngo abarinde agisida iyo bagiye mu rugendo, n’iyo bibasiwe n’abashobora kubaroga. Ni umurinzi w’urubyiruko kuko yahowe Imana akiri umusore.

[Byakusanyijwe na padiri Theophile TWAGIRAYEZU, diocese Byumba. Ku yandi makuru ku nyandiko twakusanyije ku mibereho y'abatagatifu bariza kuri tel: 0788757494/ 0782889963/f (ubunyamabanga bwa SPES MEA)].

No comments:

Post a Comment

Inshamake ku muryango w’Abalazariste mu Rwanda

Padiri Theoneste ZIGIRINSHUTI Umuyobozi wungirije w'umuryango w'Abalazariste mu Rwanda no mu Burundi Ubwo Umuryango w’Abalazariste w...