AMOKO Y’AMASAKAPULARI Y’UBUBABARE BWA YEZU

Isakapulari y’umukara
 y’ububabare bwa Yezu

Isakapulari ni kimwe mu bikoresho by’ubuyoboke gatolika abakristu bifashisha basabana n’Imana. Hari amasakapulari menshi muri Kiliziya, yabayeho ku buryo butandukanye, ariko amenshi ashingiye ku mabonekerwa yihariye ya Bikira Mariya na Yezu, bitewe n’icyo bifuza kumenyesha no gushishikariza abakristu. Muri ibyo twavuga nko gushishikariza abakristu kurushaho kuzirikana no kubaha ububare bwa Yezu, bwamugeje ku rupfu n’izuka. Tugiye kurebera hamwe amoko abiri y’amasakapulari y’Ububabare bwa Yezu.

1.     ISAKAPULARI Y’UMUKARA Y’UBUBABARE BWA YEZU

Isakapulari y’umukara y’ububabare bwa Yezu (scapulaire noir de la Passion) ishamikiye ku bapasiyonisite, umuryango w’abihayimana bitangira kwamamaza ibikorwa by’ubuyoboke bijyana no kubaha ububabare bwa Yezu Kristu (congrégation de la Passion de Jésus-Christ, les Passionistes) washinzwe na Mutagatifu Pawulo w’Umusaraba. Iyi sakapulari ni ikirango cy’Abapasiyonisite (Passionistes) akaba ari na bo bashinzwe kuyamamaza by’umwihariko. Ifite ku gihande kimwe, ishusho y’umutima ifite umusaraba hejuru. Mu mutima, hejuru y’imisumari itatu handisteho aya magambo : ‘Jésus XPI Passio’ (ububabare bwa Yezu Kristu). Ku kindi gihande hari ishusho ya Yezu ubambwe ku musaraba, hakaba handitseho kandi aya magambo: "sit semper in cordibus nostris" (ububabare bwa Yezu nibuhore mu mitima yacu).

Mutagatifu Pawulo w’Umusaraba

Mutagatifu Pawulo w’Umusaraba yabonekewe kenshi mbere y’uko ashinga umuryango w’Abapasiyonisite. Muri ayo mabonekerwa ni bwo yahishuriwe umuwambaro w’umukara bambara uriho ikimenyetso-ndanga ku gatuza cy’aya magambo "Jesu XPI Passio". 

Nyuma nibwo abapadiri b’Abapasiyonisiti bahaye isakapulari abakristu bifuzaga kwihuza n’uwo muryangoa kugira ngo bafatanye mu kubaha ububabare bwa Yezu Kristu. Iyi sakapulari yemewe na kiliziya. Mu 1861 nibwo papa Piyo wa IX yemeje iyo sakapulari atangaza indulujensiya ku bakristu bazayambara. Izindi ndulujensiya na none zemejwe n’urwego rwa Kiliziya rubishinzwe (congrégation des indulgences) mu 1877. 

Umusaseridoti wese yemerewe kuyambika umukristu ndetse n’umulayiki yabikora mu gihe abyemerewe n’umwepiskopi.

2.     ISAKAPULARI Y’UMUTUKU Y’UBUBABARE BWA YEZU

Isakapulari y’umutuku y’ububabare bwa Yezu bayita kandi isakapulari y’ububabare bwa Yezu n’ubw’Umutima Mutagatifu wa Yezu na Mariya, (Scapulaire rouge de la Passion, scapulaire de la Passion de Notre-Seigneur et des Sacrés-Cœurs et de Jésus et de Marie). Ifitanye isano n’abihayimana bo mu muryango w’Abalazarisiti n’Abari b’urukundo ba Mutagatifu Visenti wa Pawulo (il est associé aux Lazaristes et aux Filles de la charité de Saint Vincent de Paul). Washinzwe na Mutagatifu Visenti wa Pawulo. Iyi sakapulari itukura Igizwe n’ibihande bibiri ; kimwe kiriho inyundo, umwitero n’ikanzu ya Yezu yuzuye amaraso (instruments de la Passion ; le fouet, le manteau, la robe qui avait couvert soncorps sanglant), bizengurutswe n’aya magambo : ‘bubabare butagatifu bwa Nyagasani Yezu Kristu, dukize’ (Sainte Passion de Notre-Seigneur Jésus-Christ, sauvez-nous). Ikindi gihande kiriho umusaraba muto uri hejuru y’Umutima mutagatifu wa Yezu n’Umutima Utagira inenge wa Bikira Mariya. Uhasanga kandi aya magambo : Mutima Mutagatifu wa Yezu na Mariya, muturinde (Sacrés-Cœurs de Jésus et de Marie, protégez-nous!). Hari ubwo bongeraho ikimenyesto kiranga Amaraso ya Yezu munsi y’imitima cyangwa se abamalayika.

Inkomoko y’isakapulari y’umutuku y’ububabare bwa Yezu n’uko yemewe    

Bivugwa ko Nyagasani Yezu yabonekeye Apolina Andriveau, umubikira wo mu muryango w’Abari b’urukundo ba Mutagatifu Visenti wa Pawulo kuwa 26 Nyakanga 1846 muri shapeli yabo i Troyes. Mu ibaruwa yandikiye umuyobozi wabo mukuru wabo, avugamo ko yabonye Yezu yambaye ikanzu ndende itukura afite mu kiganza cye isakapulari itukura, amusobanurira uko iyo sakapulari yari imeze. Kuwa 14 Nzeri 1846, Apolina yongeye kwandikira umukuru wabom amumenyesha ko Yezu yamubonekeye akamubwira ko abapadiri bagomba kwambika abakristu iyo sakapulari, amubwira kandi ko uzayambara yahawe umugisha na bo (Abalazarisiti) azongererwa ukwemera, ukwizera n’urukundo buri munsi wa gatanu - tous vendredis.

Umuyobozi mukuru w’ Abalazarisiti n’Abari b’urukundo ba Mutagatifu Visenti wa Pawulo, Padiri Yohani Batisita sitefano (Jean-Baptiste Étienne) yagiriye uruzinduko i Roma nuko asobanurira umushumba wa Kiliziya papa Piyo wa IX ibyerekeye icyo gikoresho cy’ubuyoboke. Uyu papa ni we wemereye abasaseridoti kujya bambika abakristu iyi sakapulari. Urwandiko rubyemeza rwasohotse kuwa 25 Kamena 1847. Mu mwaka ukurikira isakapulari yiongeye kwemezwa na papa Piyo wa IX mu rwandiko rwo kuwa 21 Werurwe 1848, anatangaza indulujensiya ijyanye no kwambara iyi sakapulari kandi aha ububasha umukuru w’Abalazarisiti bwo gutanga uburenganzira ku bandi basaseridoti b’ingeri zose, mu gihe babimusabye, bwo kwambika abakristu isakapulari itukura y’ububabare bwa Yezu.